Alternatif Fanzin’in Ankara ziyareti sırasında bıraktığı bu
kitabı daha önce de okumuştum ama bu merakla değil. Çağdaş Sanat Manifestoları’nı
okurken iyice merak ettiğim manifestolardan biri buydu, diğeri de Sitüasyonist
Manifestolar kitabı.
Kolajın şiirde, yazıda ilk kullanımının işaretini veren Tristan Tzara döneminin
başkaldırısı niteliğinde şeyler söylemiştir. Rastgele yazılmış şiirler,
rastgele seçilmiş sözcüklerle her şeyi yapabileceğimize inandırması aslında
biraz da herkes ya da her şey sanat, sanatçı olabilir tartışması olabilir.
Akademilerin çokbilmişliklerinden sıyrılan, bir bisiklet tekerinin, bir pisuarın
bile sergilendiği sergiler açan bu adamlar büyük bir başkaldırıya ön ayak
olmuşlar kanımca. Gerçeküstücülük kurucusu Andre Breton’un da aralarında olduğu
Dadaistler, dönemlerinde çıkardıkları dergi ve düzenledikleri sergilerle
oldukça gürültü kopartmışlar. Sonrasında ortaya çıkan sürrealizme önce karşı
duran ama sonra yanında yer alan Tzara, şiirleri, kolaj örnekli resimleriyle o
dönemi olduğu gibi anlatabilme gücüne sahip bir kitap ortaya çıkarmış.
Yayınevi : Don Kişot, Sayfa sayısı : 160
Okuma tarihi : Mart 2011