20230130

Yasemin Adam - Unica Zürn

 Unica Zürn, Henry Michaux ile 1957 yılında tanışması sonrası Yasemin Adam ile tanışmış olmanın hazzıyla mucizevi bir yola girer. Ailesi ile ilgili problemlerin altyapısı ile şizofrenisi ise 1960 yılında ortaya çıkmaya başlar. Yasemin Adam kitabı Michaux'tan olduğu kadar Hans Bellmer'den de ilhamını alıyor çokca... Yayınevinin Tezer Özlü'ye benzettiği Unica, otomatik metinleri ve yarı otobiyografik anlatısıyla tam bir sürrealist olması sebebiyle hayatını intihar ederek sonlandırması ve umutsuz cümleleri dışında dil bakımından hiç de benzemiyor. Kütüphanede daha evvel Kara Bahar kitabını kataloglarken keşfettiğim bu yazar meğerse Hans Bellmer'i araştırırken de birlikte yaptıkları çalışmalar ve yakın ilişkileriyle de karşıma çıkacakmış. Kara Bahar'ı bir anda içine çekilmişim gibi okumaya başlamış, akşama eve götürüp bitirmiştim. Sonrasında ise kitaplığımın nadide köşesine birlikte yaşamak üzere alıp koymuştum. Şimdi ise Yasemin Adam'ı okuduğumda iki kitabı tek baskı da görebilir ve o kopuk metinleri bir araya getirebilirmişiz gibi geliyor. Sanki kafamızı tekrar tekrar bulandırıp, çakıl taşlarının elmas olmadığı gerçeği ile hayatımızın tek gerçeğinin bir zihin akışı olmasına izin verebilirmişiz gibi geliyor.

Dedalus yayınevi, bazı çeviri notlarını parantez içinde çeviri notu olduğunu belirtmeden vermişti. Bu çok can sıkıcı ve akışı bozan bir şeydi. Biraz karamsar havası olsa da Unica ile birkaç saat geçirmeye değerdi elbette...
"Burada kainatı ölüm döşeğinde görüyorsun. Ölüm döşeğinde öyle yaşlı, öyle cinsiyetsiz ki, kadın ya da erkek olarak tanımlanamıyor. Sadece "o" diye ifade ediliyor. Böyle bir şeyi daha önce hiç göememişti. Kolundan şişeye giden bir hortum ve şişeden damla damla evrenin damarlarına berrak bir sıvı boşalıyor. Ah! Evreni damla damla hayatta tutmaya çalışan şu insanlar! Evrenin başı beyazbir yumruktan büyük değil gibi görünüyor.
Ama evren nasıl olmuşta insanların eline geçmişti? Sanki insanların yardımına ihtiyacı var da! Hata, yanılgı!"

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder